Καλάντα των αγώνων

Βαγγελιώ Δερμιτζάκη facebook

ΚΑΛΑΝΤΑ ΤΗΣ ΚΑΤΟΧΗΣ

Μέσα από κάθε σημαντικό γεγονός που θα συγκλονίσει τη ζωή ενός λαού μπορεί να ξεπηδήσει ένα τραγούδι.

Τα κάλαντα προσαρμόστηκαν στην πραγματικότητα της εποχής.

Τα πρώτα, τα χριστουγεννιάτικα, αναφέρονται στα Δεκεμβριανά, προέρχονται από το τμήμα Μόρφωσης-Διαφώτισης της Ε.Π.Ο.Ν. Αθήνας και τραγουδήθηκαν από ομάδες ψυχαγωγίας στις γειτονιές της Αθήνας τα Χριστούγεννα του 1944.

Τα δεύτερα, της Πρωτοχρονιάς, τραγουδήθηκαν στα Δωδεκάνησα και διακωμωδούν την πείνα της κατοχής.

Και τα δύο αντιγράφτηκαν από το σπάνιο βιβλίο «Το αντάρτικο και το επαναστατικό τραγούδι», των εκδόσεων ΜΝΗΜΗ, Αθήνα 1975.

Έχουν ενδιαφέρον όχι μόνο για το τι περιγράφουν αλλά και για το πώς. Βλέπουμε τις απόψεις που κυριαρχούσαν, τις αυταπάτες για τον ρόλο των «συμμάχων», τα ιδεολογικά «ανοίγματα» για χάρη της ενότητας.

Η υπομονή, η ανδρεία και η αισιοδοξία κυριαρχούν. Δε μένει η αγριότητα του πολέμου αλλά η πάλη για μια νέα, ανεξάρτητη, λεύτερη Ελλάδα.

ΧΡΙΣΤΟΥΓΕΝΝΙΑΤΙΚΑ ΚΑΛΑΝΤΑ

Εφτάσαν τα Χριστούγεννα που τα προσμέναμ’ όλοι,
για να χαρούμε ελεύθεροι, στης Αθηνάς την πόλη,
δίχως των Ούννων ο βραχνάς, τα στήθια να πλακώνει,
δίχως το βόλι του εχθρού, νεκρούς να μας ξαπλώνει.

Εφτάσαν τα Χριστούγεννα, μ’ αντίς χαρά κι ειρήνη,
στο βράχο της Ακρόπολης, κανόνια ο Σκόμπυ στήνει.
Αεροπλάνα, όλμοι, τανκς, καυτό μολύβι σπέρνουν,
που σε γυναίκες και παιδιά, φριχτό θάνατο φέρνουν.

Κι όμως δεν είναι Γερμανοί, είναι οι σύμμαχοί μας,
που τους υποδεχτήκαμε θερμά με την ψυχή μας,
σαν ήρθαν στην Ελλάδα μας, την ιερή κι αιώνια,
που πολεμήσαμεν πιστά, μαζί τους τόσα χρόνια.

Μ’ αντί να ξεφορτώσουνε τρόφιμα στην Αθήνα,
που τόσα χρόνια ηρωικά πάλευε με την πείνα,
ξεφόρτωσαν στρατεύματα, κανόνια, όπλα, σφαίρες,
για να χτυπήσουν το λαό, τις άγιες τούτες μέρες.

Μα ο λαός αλύγιστος, θέλει Ανεξαρτησία,
Δημοκρατία, Λευτεριά κι όχι δικτατορία.
Και προστατεύει απ’ τη σκλαβιά, με γρανιτένια στήθια,
τη χώρα που πρωτόδωσε, στο κόσμο την αλήθεια.
Στο δίκιο αγώνα θύματα, όμως, πέφτουν χιλιάδες,
πεντάρφανα μένουν παιδιά, τους γιους τους κλαιν μανάδες.

Όσο κι αν μεις στερούμεθα, να θυμηθούμε πρέπει,
αυτούς, που με το αίμα τους, γράφουν καινούργια έπη.

Χτίζουμε έτσι πιο λαμπρή, τη νέα μας Ελλάδα,
που θα κρατεί της λευτεριάς, άσβηστη τη λαμπάδα.

ΚΑΛΑΝΤΑ ΠΡΩΤΟΧΡΟΝΙΑΣ

Αρχιμηνιά κι αρχιχρονιά
χαρούπια ήρθανε πολλά,
στα γουδιά τα κοπανούμε
και ην πείνα μας ξεχνούμε.
Άλλοι τα κάνουνε χαλβά,
ακόμα και πιτάκια,
και τα τρώνε τα παιδάκια.
Κι άλλοι τα κάνουν μπακλαβά
και πέφτουσι από ταμπλά,
κι όσοι τα ξεκοκαλίζουν έτσι
κωλικός θα τους παστρέψει.