ΑΛΒΑΝΙΑ | Για τον ξεσηκωμό των φοιτητών

Από τις αρχές του Δεκέμβρη χιλιάδες φοιτητών και μαθητών βρίσκονται στους δρόμους της Αλβανίας και διαδηλώνουν. Οι κινητοποιήσεις ξεκίνησαν από τα Τίρανα, όπου συγκεντρώνεται και η μεγαλύτερη δυναμική, αλλά επεκτάθηκαν και σε άλλες πόλεις, όπως η Κορυτσά, το Ελμπασάν και το Δυρράχιο. Οι κινητοποιήσεις αγκαλιάζονται και στελεχώνονται και από ευρύτερα λαϊκά στρώματα, που πλάι στους φοιτητές βγαίνουν στο δρόμο και ως αλληλέγγυοι, και για να διεκδικήσουν οι ίδιοι τη ζωή τους.

Αφορμή για την εκκίνηση των κινητοποιήσεων ήταν η Κοινή Υπουργική Απόφαση 288/2018, που προβλέπει αύξηση των διδάκτρων στους μετεξεταστέους φοιτητές. Και λέμε "με αφορμή", γιατί η εν λόγω ΚΥΑ , δεν ήταν παρά η σταγόνα που ξεχείλισε το ποτήρι, όταν ήδη εφαρμόζεται οξύτατα η πολιτική των ταξικών φραγμών στη γείτονα χώρα. Ας γίνουμε όμως πιο συγκεκριμένοι. Στο δημόσιο πανεπιστήμιο στην Αλβανία είναι κανονικότητα τα δίδακτρα (τα οποία φτάνουν και τα 2.560 ευρώ, τη στιγμή που ο μέσος μισθός είναι περίπου 350 ευρώ), ενώ δεν υπάρχει δωρεάν διανομή συγγραμμάτων και οι φοιτητές καλούνται να τα πληρώνουν πανάκριβα για να τα αποκτήσουν. Επίσης, οι συνθήκες διαβίωσης στις φοιτητικές εστίες είναι δυσμενέστατες, με μεγάλες ελλείψεις και ακόμα μεγαλύτερο "στρίμωγμα" - χαρακτηριστικά: 8 άτομα διαμένουν σε ένα μικρό δωμάτιο.

Πόσο διαφορετικά είναι τα πράγματα εδώ; Αρκετά και καθόλου ταυτόχρονα θα λέγαμε. Γιατί μπορεί προς το παρόν να μην πληρώνουμε δίδακτρα, αλλά πλέον με νόμο καθιερώνονται στα μεταπτυχιακά, ανοίγοντας το δρόμο για τα προπτυχιακά, ενώ έχουμε και σωρεία δηλώσεων πρυτάνεων (π.χ. Πάτρα, Θεσσαλονίκη κ.α.) και δημάρχων (π.χ. Μπουτάρης) να θέτουν το ζήτημα των διδάκτρων επί τάπητος. Γιατί μπορεί προς το παρόν να έχουμε δωρεάν σύγγραμμα, αλλά πέρσι βρεθήκαμε μπροστά στη μη διανομή του. Γιατί και εδώ οι εστίες μας βρίθουν προβλημάτων και σιγά σιγά καλούμαστε να πληρώνουμε και ενοίκιο για να μείνουμε (στα Γιάννενα πληρώνουν ήδη). Η επίθεση στα δικαιώματα μας λοιπόν είναι κοινή, έχει κοινή αφετηρία και κοινή στόχευση. Αυτό που σταματάει αυτή την επίθεση είναι η αντίσταση και οι μαζικές κινητοποιήσεις, κάτι που αποδεικνύεται και από την τωρινή κατάσταση στην Αλβανία, όπου το μέτρο που εξαγγέλθηκε πάρθηκε πίσω σε μικρό χρονικό διάστημα.

Ο φοιτητικός ξεσηκωμός στην Αλβανία παρουσιάζει πολλά ελπιδοφόρα στοιχεία. Πρώτα απ’ όλα, από το γεγονός ότι σταθερά αποκρούει το ζήτημα της συνδιαλλαγής με την κυβέρνηση, αντιπαρατιθέμενος κεντρικά και μαζικότατα σε επίπεδο δρόμου, μακριά από λογικές διαλόγου σε υπουργικές αίθουσες. Δεύτερον, υπάρχει εμπλουτισμός της αιτηματολογίας, κρατώντας παράλληλα ανυποχώρητη στάση σχετικά με το κατά πόσο είναι διαπραγματεύσιμη η υλοποίηση των αιτημάτων. Τρίτον- και όπως ήδη αναφέρθηκε, αλλά καθοριστικής σημασίας- ότι ο αγώνας έχει αγκαλιαστεί και αναβαθμίζεται από μεγάλο μέρος του αλβανικού λαού.

Παρ’ όλα αυτά, διαφαίνεται όπως έχει αποτυπωθεί στην αιτηματολογία η κυριαρχία πολιτικά ρεφορμιστικών δυνάμεων. Ενδεικτικά τίθεται το ζήτημα της αξιολόγησης, της συνδιοίκησης και μια καθαρά οικονομικού τύπου προσέγγιση σχετικά με την απάντηση στα δίδακτρα, που καταλήγει σε συγκεκριμένη ποσοστιαία αύξηση του ΑΕΠ για την παιδεία. Δεν θέλουμε να αναλωθούμε στην κριτική των αιτημάτων (έχουμε τοποθετηθεί πολλές φορές στο παρελθόν, μιας που τα παραπάνω συναντώνται και εδώ), αλλά αξίζει να σημειωθεί το εξής: η επίθεση είναι πολιτική στόχευση και όχι τεχνική ή οικονομική ανορθογραφία. Η απάντηση από πλευράς φοιτητικού κινήματος είναι η μαζικότητα, η πολιτικοποίηση, η αντίσταση και η διεκδίκηση και όχι η αντιπροσώπευση στα συμβούλια διοίκησης που καταλήγει στην καταστρατήγηση των κινημάτων και την συνενοχή στην επίθεση. Όλα αυτά χωρίς διάθεση δεικτικότητας, αλλά από άποψη πολιτικής ουσίας.

Καταλήγουμε λοιπόν ότι με τον λαό και την νεολαία της Αλβανίας αντιμετωπίζουμε τα ίδια

προβλήματα, την πολιτική του ίδιου άδικου συστήματος. Μοιραζόμαστε τις ίδιες αγωνίες, όσο και αν οι ιμπεριαλιστές και οι αστικές μας τάξεις μας σπρώχνουν στο μίσος και τον εθνικισμό. Εμείς σταθερά αντιπαραβάλλουμε τη φιλία και την αλληλεγγύη των λαών. Γιατί με τον αλβανικό, και με όλους τους λαούς, πρέπει να υπερασπιστούμε και να παλέψουμε για το δικαίωμα μας στην εκπαίδευση και τη ζωή.