Μια «επιστημονική» εξήγηση της κινηματικής αδράνειας

Είναι μια ερώτηση που σχεδόν όλοι έχουμε κάνει: Γιατί ο κόσμος δεν αντιδρά; Πώς εξηγείται η κινηματική απραξία τα τελευταία 2 χρόνια; Γιατί αυτή η κραυγαλέα απουσία μαζικής αντίδρασης της εργατικής τάξης, των εργαζόμενων που ζουν σε συνθήκες μισθωτής έως άμισθης σκλαβιάς, που απολύονται ή είναι απολυμένοι; Γιατί δεν αντιδρά η νεολαία που διώχνεται μαζικά από το «Νέο Λύκειο», που διαγράφεται κατά χιλιάδες από τα Πανεπιστήμια και «πουλιέται, αγοράζεται και ενοικιάζεται» στα σύγχρονα «καινοτόμα» σκλαβοπάζαρα; Το ερώτημα αφορά συνολικά το λαό μιας χώρας στην οποία εξελίσσεται μια ακραία καταλήστευση και εκμετάλλευση του πλούτου και της εργασίας από τους ιμπεριαλιστές «δανειστές» ΕΕ-ΔΝΤ και των διεθνών «οικονομικών οίκων». Διαδικασία που μια κυβέρνηση επιστατών, η κυβέρνηση ΝΔ-ΠΑΣΟΚ βαφτίζει «έξοδος από τα μνημόνια». «Λαέ πεινάς γιατί τους προσκυνάς;», θα μπορούσε να είναι το σύντομο ερώτημα. Κι ας αποδείχθηκε στο παρελθόν ότι αυτός ο λαός αντέδρασε, μαζικά, αυθόρμητα και ανοργάνωτα (για το τελευταίο δεν φταίει βέβαια λαός, αλλά οι επίδοξοι… οργανωτές του).

Απαντήσεις βέβαια υπάρχουν πολλές. Σωστές ή λαθεμένες. Απαντήσεις εύκολες που ρίχνουν το «μπαλάκι» στον διπλανό ή στο «όλοι φταίμε, καλά να πάθουμε», και άλλες που προσπαθούν να μελετήσουν το φαινόμενο.

Κι αφού αποδεχτήκαμε αναγκαστικά την πρόκληση να… μελετήσουμε το φαινόμενο θα επιχειρήσουμε μια απάντηση… διαμέσου της επιστημονικής οδού. Γνωρίζοντας ότι τα πολιτικά, κοινωνικά και λαϊκά προβλήματα, όπως και η ίδια η ιστορία των κοινωνικών αγώνων, δεν μπορούν να αντιμετωπιστούν με τη μέθοδο «επίλυσης προβλημάτων» που εφαρμόζεται στις λεγόμενες θετικές επιστήμες, με αυστηρές πειραματικές παρατηρήσεις και την επαναληπτική επιβεβαίωσης μιας υπόθεσης. Τέτοιος πειραματικός χώρος και επαναληπτική δυνατότητα στα πολιτικά-κοινωνικά προβλήματα απλώς δεν υπάρχει. Η όποια επιβεβαίωση και πρόβλεψη απλώς καταδεικνύει ένα ευρύ πεδίο ερμηνειών και δυνατοτήτων.

Εφαρμόζοντας λοιπόν καταχρηστικά την «επιστημονική μέθοδο» στο σημερινό πρόβλημα της (μη) λαϊκής συμμετοχής για την ανατροπή της αντιλαϊκής πολιτικής και την κοινωνική αλλαγή, και εξαιρώντας για την ώρα τον παράγοντα της βίας του συστήματος που θέλει να την εμποδίσει (μιλάμε άλλωστε θεωρητικά και… επιστημονικά! Προς τι η βία;), ας δούμε με όρους φυσικής το πρόβλημα.

Σύμφωνα με τον νόμο της αδράνειας ένα σώμα για να περιέλθει από μια κατάσταση ακινησίας σε μια κατάσταση κίνησης χρειάζεται μια εξωτερική δύναμη με τη σωστή κατεύθυνση και φορά. Στην περίπτωση που αυτή η εξωτερική δύναμη δεν επαρκεί για να μετακινήσει το αντικείμενο τότε μένει ακίνητο λόγω της δράσης κάποιας άλλης δύναμης (π.χ. τριβή).

Τι μπορεί να σημαίνουν όλα αυτά για το ερώτημα της κινηματικής απουσίας; Πρώτο, ότι πρέπει να υπάρχει μια δύναμη που θα κινητοποιήσει τον λαό, μια δύναμη-κομμάτι του λαού- που θα αποτελέσει σημείο αναφοράς. Κανείς δεν ξυπνάει ένα πρωί να πάει να διαμαρτυρηθεί μόνος του.

Δεύτερο, αυτή η δύναμη πρέπει να έχει σωστή κατεύθυνση και φορά. Δηλαδή, να μη βοηθάει, με την κατεύθυνση και φορά της, τις δυνάμεις της αδράνειας.

Τρίτο, η δύναμη πρέπει να είναι αρκετά ισχυρή, δηλαδή αναγνωρίσιμη, για να κινητοποιήσει τις λαϊκές μάζες.

Αν τώρα εξετάσει κανείς τα παραπάνω κριτήρια ξεχωριστά θα διαπιστώσει εύκολα ότι τίποτα από όλα αυτά δεν ισχύουν ούτε επιδιώκονται από την «κινητήρια δύναμη», που έπρεπε να είναι η Αριστερά και οι πολιτικές και συνδικαλιστικές της οργανώσεις. Αντίθετα, η λάθος κατεύθυνση και φορά ενισχύουν τις δυνάμεις της αδράνειας (καλλιέργεια εκλογικής αναμονής, κλίμα ηττοπάθειας για τις δυνατότητες του κόσμου και του αγώνα, συνεχής υποχώρηση όταν η «αδράνεια» απειλεί). Τα παραδείγματα γνωστά και περιττεύουν.

Συνέπεια της παραπάνω κατάστασης είναι η αίσθηση αδυναμίας, η σύγχυση και υποχωρητικότητα του κόσμου στα αστικά «μνημονιακά ή αντιμνημονιακά» διλήμματα, η υπόκλιση στην κεντρικότητα του χρέους και της κρίσης όπου «οι καιροί απαιτούν θυσίες». Αν πέσει η κυβέρνηση καταστραφήκαμε και δεν θα φύγουμε ποτέ από τα μνημόνια, λένε οι κυβερνοτρομοκράτες . Αντίθετα, αν παραμείνει η κυβέρνηση των μνημονίων πάλι καταστραφήκαμε και δεν θα βγούμε ποτέ από τα μνημόνια, απαντά η αντιπολίτευση! Κι επειδή αυτά τα… κοινοβουλευτικά διλήμματα τίθενται στο «θεωρητικό-φανταστικό» και με τον λαό στο περιθώριο, θα παραμείνουμε οπωσδήποτε στα μνημόνια (δηλαδή υπό την επιτήρηση των ιμπεριαλιστών), με ή χωρίς μνημόνια.

Καμία λύση δεν υπάρχει με τον λαό στο περιθώριο, έξω από την λαϊκή πάλη. Δεν είναι λαϊκή συμμετοχή η μετατροπή του λαού σε ψηφοφόρο, για την αλλαγή των κοινοβουλευτικών συσχετισμών χωρίς τον λαό στους δρόμους. Θα πείτε, ποιος διαφωνεί με αυτό; Απαντάμε: στα λόγια ή στην πράξη; Γιατί στην πράξη το κάλεσμα για μαζικό αγώνα, όταν και όποτε γίνεται, εκφυλίζεται στις «κρίσιμες κοινοβουλευτικές ψηφοφορίες που θα ρίξουν την κυβέρνηση, θα διώξουν τρόικα και τα μνημόνια» και θα ανοίξουν τον «δρόμος της Αριστεράς».

Αλγόριθμος ρήξης και ανατροπής βεβαίως δεν υπάρχει. Ούτε βέβαια αλγόριθμος μεταβατικής κοινωνίας (αλλιώς… κυβερνητικό πρόγραμμα), που θα «τρέξει» επειδή έχουμε καλούς «προγραμματιστές-οικονομολόγους». Η ιστορία και η κοινωνική εξέλιξη μόνο ως πεδίο απίστευτων δυνατοτήτων (και όχι βεβαιοτήτων) υπάρχει για όσους συνεχίζουν να σκέφτονται με όρους ταξικής πάλης. Σε αυτό όχι, δεν έκανε λάθος ο Μαρξ που «περίμενε τις επαναστάσεις στις πιο αναπτυγμένες χώρες», που τάχα εισήγαγε έναν επιστημονικό ντετερμινισμό στην πολιτική οικονομία, όπως ισχυρίζονται οι «μηχανοδηγοί του επιστημονικού σοσιαλισμού» ή οι «μαρξιστικά» υπερβαίνοντες τον Μαρξισμό. Να βοηθήσουμε επομένως ώστε να μπει ο λαός σε κίνηση. Αυτό είναι ο Μαρξισμός-Λενινισμός.

απ'ο τις Προσεγγίσεις,Π.Σ.